Świątynia Ta Prohm w Kambodży, położona w kompleksie Angkor niedaleko Siem Reap, to jeden z najbardziej malowniczych i atmosferycznych zabytków regionu, znany z unikalnego połączenia architektury i natury. Zbudowana w latach 1186–1191 za panowania króla Dżajawarmana VII jako klasztor i świątynia buddyjska mahajana, była dedykowana matce króla, wyobrażonej jako Prajñaparamita, personifikacja mądrości.
### Kluczowe cechy Ta Prohm:
1. **Architektura**:
– Świątynia jest przykładem stylu khmerskiego z okresu Angkor, z charakterystycznymi wieżami, krużgankami i misternymi płaskorzeźbami. Zbudowana z piaskowca, ma układ typowy dla khmerskich kompleksów świątynnych, z centralnym sanktuarium otoczonym koncentrycznymi galeriami i dziedzińcami.
– W odróżnieniu od bardziej wypolerowanych świątyń, jak Angkor Wat, Ta Prohm zachowała swój „dziki” charakter, z minimalną restauracją, co nadaje jej wyjątkowego uroku.
2. **Natura przejmuje kontrolę**:
– Ta Prohm jest słynna z tego, że została częściowo „pochłonięta” przez dżunglę. Ogromne drzewa figowców (baniany) i jedwabnych drzew bawełnianych (kapoków) wyrastają z ruin, ich korzenie oplatają kamienne mury, tworząc surrealistyczne krajobrazy. To właśnie ten widok sprawił, że Ta Prohm zyskała miano „świątyni Tomb Raider”, po pojawieniu się w filmie z Angeliną Jolie.
– Korzenie drzew w niektórych miejscach podtrzymują strukturę, ale w innych powodują jej niszczenie, co tworzy delikatną równowagę między konserwacją a naturalnym rozkładem.
3. **Stan zachowania**:
– Świątynia została celowo pozostawiona w stanie częściowej ruiny, aby zachować jej romantyczny i tajemniczy charakter. Jednak prowadzone są prace konserwatorskie (m.in. przez indyjskie zespoły archeologiczne), które mają zapobiec dalszemu niszczeniu.
– Wiele korytarzy jest niedostępnych z powodu zawalonych kamieni, co dodaje wrażenia eksploracji zaginionego miejsca.
4. **Płaskorzeźby i detale**:
– Choć mniej zdobiona niż Angkor Wat, Ta Prohm zawiera piękne płaskorzeźby, w tym wizerunki apsary (niebiańskich tancerek) i motywy buddyjskie. Wiele z nich jest jednak zniszczonych przez czas i wilgoć tropikalnego klimatu.
– W niektórych miejscach można znaleźć inskrypcje w sanskrycie i khmerskim, które opisują funkcjonowanie świątyni jako centrum religijnego i edukacyjnego.
5. **Atmosfera i znaczenie kulturowe**:
– Ta Prohm była kiedyś ważnym ośrodkiem, w którym mieszkało ponad 12 000 osób, w tym kapłani, tancerki i pracownicy. Obsługiwała 800 okolicznych wiosek, co świadczy o jej znaczeniu w khmerskim imperium.
– Dziś jest jednym z najpopularniejszych punktów kompleksu Angkor, przyciągając turystów swoją tajemniczą aurą i poczuciem odkrywania zaginionej cywilizacji.
### Ciekawostki:
– Świątynia pierwotnie nosiła nazwę **Rajavihara** („królewski klasztor”).
– W czasach świetności przechowywano tu ogromne ilości skarbów, w tym złoto, perły i klejnoty, jak wynika z inskrypcji.
– Ta Prohm jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako część kompleksu Angkor.
Jeśli planujesz wizytę, najlepszym czasem jest wczesny ranek (otwarta od 07:30 rano), gdy tłumy są mniejsze, a światło podkreśla magię tego miejsca.
Kambodża – Wycieczka 15 dni z polskim przewodnikiem, rezydentem od 37 lat w Tajlandii i Kambodży